06 kwi Zmiany w terminach administracyjnych i procesowych – „Tarcza antykryzysowa”
Komentowana w poprzednim wpisie ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw wprowadziła również szereg zmian w zakresie terminów w postępowaniach przed organami administracyjnymi i sądami powszechnymi.
Prawo administracyjne.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż zgodnie z dodanym art. 15zzr ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej również „specustawa”), w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, nie rozpoczyna się bieg terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego m.in. od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem, czy terminów przedawnienia (art 15zzr ust. 1 pkt 1-6) – termin już rozpoczęty ulega natomiast zawieszeniu na ten okres.
Nie dotyczy to jednak tzw. spraw pilnych, określonych w art 14a ust. 5 specustawy, jak i również terminów w sprawach wyboru lub powołania organów, których kadencje są określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, terminów wyborów do organów jednostek samorządu terytorialnego oraz terminów w sprawach wniosków i pytań prawnych do Trybunału Konstytucyjnego (art. 15 zzr ust. 2).
Niezależnie od powyższego, zgodnie z ust. 3 przytoczonego przepisu „Właściwy organ, sąd lub podmiot może wezwać obowiązanego do dokonania czynności wynikających z przepisów prawa, w oznaczonym terminie i w zakresie, w jakim przepis ten zobowiązuje do dokonania czynności, jeżeli niepodjęcie czynności mogłoby spowodować niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt, poważną szkodę dla interesu społecznego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną. W takim przypadku obowiązany powinien wykonać obowiązek w oznaczonym terminie„.
Postępowania sądowe, postępowania administracyjne i inne.
Jeżeli chodzi natomiast o terminie sądowe i procesowe, to, analogicznie jak w przypadku wyżej opisanych, zgodnie z dodanym art. 15zzs ust. 1 specustawy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, nie rozpoczyna się bieg tych terminów m.in. w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, postępowaniach egzekucyjnych, postępowaniach karnych i postępowaniach karnych skarbowych (i pozostałych, wymienionych w art. 15zzs ust. 1). Termin rozpoczęty ulega zawieszeniu na wspomniany okres. Nie dotyczy to jednak terminów w rozpoznawanych przez sądy sprawach pilnych, wskazanych w art. 14a ust. 4 i 5, terminów w sprawach wyboru lub powołania organów, których kadencje są określone w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, terminów wyborów do organów jednostek samorządu terytorialnego oraz terminów w sprawach wniosków i pytań prawnych do Trybunału Konstytucyjnego.
Warto wskazać, że również w przypadku terminów procesowych i sądowych występuje wyłączenie od „zawieszenia”. Zgodnie bowiem z trescią art 15zzs ust. 4 specustawy, w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii „strona, uczestnik postępowania, kontrolowany i ich kontrahent oraz organ, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska w trybie art. 106 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, są obowiązani, na żądanie organu, sądu lub podmiotu, prowadzących odpowiednio postępowanie lub kontrolę, w wyznaczonym przez nich terminie, do dokonania czynności określonej w tym żądaniu, jeżeli:
Warto również wspomnieć, iż nie rozpoczyna biegu (a rozpoczęty – ulega zawieszeniu na okres stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii) termin na:
- milczące załatwienie sprawy,
- w innej sprawie, w której brak wyrażenia przez organ sprzeciwu, wydania decyzji, postanowienia albo innego rozstrzygnięcia uprawnia stronę lub uczestnika postępowania do podjęcia działania, dokonania czynności albo wpływa na zakres praw i obowiązków strony lub uczestnika postępowania,
- na wyrażenie przez organ stanowiska albo wydanie interpretacji indywidualnej, z wyjątkiem interpretacji indywidualnej, o której mowa w ustawie Ordynacja podatkowa.
W art. 15zzs ust. 11 wyłączono również możliwość wywodzenia środków prawnych dotyczących bezczynności, przewlekłości lub naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w przypadku gdy zaprzestanie czynności przez sąd, organ lub podmiot, prowadzące odpowiednio postępowanie lub kontrolę nastąpiło w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Możliwość taką przewiduje co do zasady przede wszystkim ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Należy również podkreślić, iż w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-1 nie biegnie przedawnienie karalności czynu oraz przedawnienie wykonania kary w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia (art. 15zzr ust. 6). We wspomnianych okresach zawieszono również wykonywanie tytułów wykonawczych, nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego (art. 15zzu). Ustawa wprowadziła, w art. 15zzk ust.1, także możliwość zawieszenia administracyjnych postępowań egzekucyjnych w drodze rozporządzenia Rady Ministrów.
