28 sty Odszkodowanie za utracony bagaż – Konwencja Montrealska

Według statystyk z 2017 r. liczba pasażerów linii lotniczych osiągnęła w tym roku prawie 4 miliardy[1]. Przy takiej ilości podróżnych codziennością jest zagubienie, zniszczenie bagażu przez linie lotnicze, albo znaczne opóźnienie w ich dostarczenia do celu. Jakie prawa przysługują pasażerom w przypadku trwałego zagubienia bagażu?

W pierwszej kolejności należy wskazać odszkodowanie z tytułu zagubionego bagażu, które należy się każdemu pasażerowi, którego bagaż zaginął. Wypłacane jest ono w wysokości do 1000 SDR (tzw. Specjalnych Praw Ciągnienia). Na dzień dzisiejszy przelicznik kształtuje się następująco: 1 SDR – 5,24 zł. (art. 22 ust. 2 Konwencji o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego  z dnia 28 maja 1999 r.  czyli Konwencji Montrealskiej). Odszkodowanie w wysokości przekraczające w/w kwotę jest możliwe wyłącznie w przypadku złożenia przez pasażera, w chwili gdy przekazany bagaż został wydany przewoźnikowi, specjalnej deklaracji interesu w dostawie do miejsca przeznaczenia i dokonania dodatkowej opłaty, w przypadku istnienia takiego wymogu. W takim przypadku przewoźnik ponosi odpowiedzialność do kwoty nieprzekraczającej kwoty zadeklarowanej, chyba że udowodni, że suma ta jest większa niż rzeczywisty interes pasażera w dostawie do miejsca przeznaczenia. (art. 22 ust. 2 Konwencji).

W przypadku zagubienia bagażu, pasażer ma prawo do dochodzenia odszkodowania za utracony bagaż, jeżeli wspomniany bagaż nie przybył do celu po upływie 21 dni licząc od dnia (został zagubiony i nie odnalazł się), w którym miał przybyć, czyli od momentu wylądowania pasażera w docelowym miejscu przeznaczenia. Uregulowanie takie wywodzi się z art. 17 ust. 3 Konwencji. W sytuacji, gdy w chwili przekazania bagażu pasażer złożył specjalną deklarację interesu w dostawie do miejsca przeznaczenia i w razie gdyby w tym celu dokonał odpowiedniej opłaty, to przewoźnik ponosi odpowiedzialność do kwoty nieprzekraczającej kwoty zadeklarowanej.

Każda skarga musi mieć formę pisemną i być przekazana lub wysłana w ramach czasowych określonych poniżej. W przypadku trwałego zagubienia bagażu teoretycznie nie istnieje ograniczenie czasowe do wniesienia takiej skargi – art. 31 ust. 2 Konwencji przewiduje termin jedynie w przypadku uszkodzenia bagażu (7 dni od odebrania przyjętego bagażu) lub opóźnienia w jego dostarczeniu (21 dni od oddania bagażu pasażerowi). Jeśli w tych ramach czasowych pasażer nie wniesie żadnej skargi, nie przysługuje mu prawo do powództwa przeciwko przewoźnikowi (art. 31 ust. 4 Konwencji).

Prawo do odszkodowania wygasa, jeśli powództwo nie zostanie wytoczone w okresie dwóch lat, liczonym od daty przylotu do miejsca przeznaczenia lub od dnia, w którym statek powietrzny powinien był przylecieć lub od dnia, w którym przewóz ustał. (art. 35 ust. 1 Konwencji).

Podkreślić należy, iż Urząd Lotnictwa Cywilnego i wywodząca się z niego Komisja Ochrony Praw Pasażerów nie jest właściwa do rozpatrywania skarg związanych ze zniszczeniem, kradzieżą, opóźnieniem bądź zagubieniem bagażu. Skarga do ULC przysługuje bowiem wyłącznie w razie odmowy przyjęcia na pokład wbrew woli pasażera, odwołania lotu czy dużego opóźnienia lotu.

Jeśli odpowiedź przewoźnika nie będzie satysfakcjonowała pasażera, może on dochodzić swoich praw przed sądem. W prowadzonym postępowaniu sądowym pasażerowi może pomóc m.in. Europejskie Centrum Konsumenckie, bądź Powiatowy (Miejski) Rzecznik Konsumentów, który zgodnie z art. 42 ust. 2 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów może w szczególności wytaczać powództwa na rzecz konsumentów oraz wstępować, za ich zgodą, do toczącego się postępowania w sprawach o ochronę interesów konsumentów. Warto nadmienić, iż właściwego Rzecznika Praw Konsumentów ustala się według miejsca zamieszkania pasażera.

Podstawa prawna:

Konwencja o ujednoliceniu niektórych zasad dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego  z dnia 28 maja 1999 r. (Konwencja Montrealska)

[1] https://businessinsider.com.pl/firmy/zarzadzanie/lotnictwo-linie-lotnicze-pasazerowie-statystyki-iata-za-2017-rok/gw1dc28